A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.

B

• Bakteria⁚ Organizm jednokomórkowy‚ należący do królestwa bakterii.
• Balcony⁚ Rodzaj ogrodu na balkonie.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik służący do kompostowania odpadów organicznych.
• Biegacz⁚ Owad drapieżny‚ który żywi się szkodnikami ogrodowymi;
• Biopreparaty⁚ Środki ochrony roślin pochodzenia naturalnego.

C

• Cebula⁚ Podziemny organ spichrzowy niektórych roślin‚ np. cebuli‚ czosnku.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca dziko‚ niepożądana w uprawie.
• Cięcie⁚ Zabieg ogrodniczy polegający na usuwaniu części rośliny.
• Czosnek⁚ Roślina cebulowa‚ wykorzystywana w kuchni i medycynie.
• Czynniki środowiskowe⁚ Warunki panujące w środowisku‚ wpływające na wzrost i rozwój roślin.

D

• Dekoracyjny⁚ Określający roślinę o walorach estetycznych.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do wykorzystania w ogrodzie.
• Drenaż⁚ System odprowadzania nadmiaru wody z gleby.
• Drewno⁚ Twarda tkanka‚ budująca łodygi i korzenie drzew.
• Drzewo⁚ Roślina o zdrewniałym pniu i koronie.

E

• Ekologiczny⁚ Określający sposób uprawiania roślin z poszanowaniem środowiska naturalnego.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę lub wiatr.
• Etap wegetacji⁚ Okres w cyklu rozwojowym rośliny‚ charakteryzujący się określonymi cechami.
• Ewolucja⁚ Proces stopniowych zmian w organizmach żywych.
• Ewaporacja⁚ Parowanie wody z powierzchni gleby lub roślin.

F

• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fitopatologia⁚ Nauka zajmująca się chorobami roślin.
• Floema⁚ Tkanka przewodząca substancje odżywcze w roślinie.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących na danym obszarze.
• Fosfor⁚ Pierwiastek niezbędny do wzrostu i rozwoju roślin.

G

• Gleb⁚ Warstwa powierzchniowa Ziemi‚ na której rosną rośliny.
• Gnojówka⁚ Roztwór organiczny‚ używany do nawożenia roślin.
• Grzyb⁚ Organizm należący do królestwa grzybów.
• Grzybnia⁚ Sieć strzępek grzybów.
• Gwarant⁚ Osoba lub firma‚ która zapewnia wykonanie usługi.

H

• Herbata⁚ Napój z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin w wodnym roztworze składników odżywczych.
• Humus⁚ Rozłożona substancja organiczna w glebie.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe ze skrzyżowania dwóch różnych gatunków roślin.

I

• Insekty⁚ Owady.
• Insektycyd⁚ Środek ochrony roślin‚ który zabija owady.
• Inwazja⁚ Nagłe pojawienie się szkodników lub chorób w ogrodzie.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Roślina lub grupa roślin‚ która jest odizolowana od innych.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin ozdobnych‚ znanych z jasnożółtych kwiatów.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znanych z charakterystycznego zapachu.
• Jogurt⁚ Produkt mleczny‚ otrzymywany w wyniku fermentacji mleka.
• Jon⁚ Atom lub grupa atomów‚ która ma ładunek elektryczny.
• Juka⁚ Rodzaj roślin pustynnych‚ znanych z dużych‚ sztywnych liści.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin pustynnych‚ znanych z kolców.
• Kalendarz ogrodniczy⁚ Plan prac ogrodniczych w zależności od pory roku.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w łodydze i korzeniu‚ odpowiedzialna za przyrost grubości.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna‚ znana z liści.
• Karczoch⁚ Roślina warzywna‚ znana z jadalnych kwiatostanów.

L

• Liść⁚ Organ rośliny‚ odpowiedzialny za fotosyntezę.
• Liście⁚ Zbiorcza nazwa liści.
• Liścień⁚ Pierwszy liść zarodkowy rośliny.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Lombardyjska topola⁚ Drzewo o smukłym‚ kolumnowym pokroju.

M

• Mak⁚ Rodzaj roślin ozdobnych‚ znanych z dużych‚ kolorowych kwiatów.
• Marchewka⁚ Roślina warzywna‚ znana z korzenia.
• Mech⁚ Roślina należąca do królestwa roślin.
• Mikroelementy⁚ Pierwiastki niezbędne do wzrostu i rozwoju roślin‚ występujące w niewielkich ilościach.
• Mikroorganizmy⁚ Organizmy jednokomórkowe‚ niewidoczne gołym okiem.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin nasiennych.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Zapewnianie roślinom wody.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ przyciągające owady.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.

O

• Ogród⁚ Użytek zielony‚ przeznaczony do uprawy roślin.
• Ogrodnik⁚ Osoba zajmująca się uprawą roślin.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okrywa glebowa⁚ Warstwa martwych szczątków roślinnych i zwierzęcych na powierzchni gleby.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.

R

• Radykalny⁚ Określający metodę lub podejście‚ które jest drastyczne lub rewolucyjne.
• Radykalne cięcie⁚ Usunięcie znacznej części rośliny‚ np. całego pędu.
• Radykalne zmiany⁚ Głębokie zmiany w sposobie prowadzenia ogrodu.
• Radykalne podejście⁚ Sposób myślenia o ogrodnictwie‚ który kładzie nacisk na radykalne rozwiązania.
• Radykalne rozwiązania⁚ Metody‚ które mogą prowadzić do znaczących zmian w ogrodzie.

S

• Sadzonka⁚ Młoda roślina‚ która została wyhodowana z nasion lub sadzonek.
• Siew⁚ Umieszczenie nasion w glebie w celu wyhodowania roślin.
• Siewka⁚ Młoda roślina‚ która wyrosła z nasienia.
• Szkodnik⁚ Organizm‚ który niszczy rośliny.
• Słoneczny⁚ Określający miejsce o dużym nasłonecznieniu.

T

• Teren⁚ Obszar‚ na którym znajduje się ogród.
• Tkanka⁚ Zbiór komórek o podobnej budowie i funkcji.
• Trawa⁚ Rodzaj roślin‚ które tworzą darń.
• Trwałość⁚ Określająca odporność rośliny na choroby‚ szkodniki i warunki atmosferyczne.
• Tworzenie kompostu⁚ Proces rozkładu odpadów organicznych w celu uzyskania kompostu.

U

• Ukorzenianie⁚ Proces tworzenia korzeni przez sadzonki lub pędy.
• Ulistnienie⁚ Okres w cyklu rozwojowym rośliny‚ w którym pojawiają się liście.
• Uprawa⁚ Proces pielęgnacji roślin w celu uzyskania plonów.
• Uprawa ekologiczna⁚ Sposób uprawiania roślin z poszanowaniem środowiska naturalnego.
• Użytkowanie⁚ Sposób wykorzystania ogrodu‚ np. do uprawy roślin‚ rekreacji‚ wypoczynku.

W

• Wazon⁚ Pojemnik na kwiaty.
• Węgiel⁚ Pierwiastek niezbędny do wzrostu i rozwoju roślin.
• Wiosna⁚ Pora roku‚ w której rozpoczyna się okres wegetacji roślin.
• Woda⁚ Substancja niezbędna do życia roślin.
• Współczynnik⁚ Liczba‚ która określa stosunek dwóch wielkości.

Z

• Zakładanie ogrodu⁚ Proces tworzenia ogrodu od podstaw.
• Zarząd⁚ Organizacja lub osoba odpowiedzialna za zarządzanie ogrodem.
• Zastosowanie⁚ Sposób wykorzystania roślin‚ np. do dekoracji‚ uprawy‚ leczenia.
• Zbiór⁚ Proces zbierania owoców‚ warzyw lub innych plonów.
• Ziemia⁚ Gleba.

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż;
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze;
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

I

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin;
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki;
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego;
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.
• J

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7;
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.
• K

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż;
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania;

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo;
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane;
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np; saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów;

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogrod⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf;
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie;
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np; kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogród⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.

R

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogród⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.

R

• Radykalny⁚ Określający cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny.
• Radykalny⁚ Określający zmiany w ogrodzie‚ które są znaczące i trwałe.
• Radykalne cięcie⁚ Cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny‚ np. przycinanie pnia drzewa.
• Roślina⁚ Organizm żywy należący do królestwa roślin.
• Rośliny jednoroczne⁚ Rośliny‚ które w ciągu jednego roku kiełkują‚ kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny dwuletnie⁚ Rośliny‚ które w pierwszym roku kiełkują i rozwijają liście‚ a w drugim roku kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny wieloletnie⁚ Rośliny‚ które żyją dłużej niż dwa lata.
• Rośliny ozdobne⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich piękno.
• Rośliny użytkowe⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich produkty‚ np. warzywa‚ owoce.
• Rośliny zielne⁚ Rośliny o miękkich łodygach‚ które nie zdrewniają.

S

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści;
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogród⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.

R

• Radykalny⁚ Określający cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny.
• Radykalny⁚ Określający zmiany w ogrodzie‚ które są znaczące i trwałe.
• Radykalne cięcie⁚ Cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny‚ np. przycinanie pnia drzewa.
• Roślina⁚ Organizm żywy należący do królestwa roślin.
• Rośliny jednoroczne⁚ Rośliny‚ które w ciągu jednego roku kiełkują‚ kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny dwuletnie⁚ Rośliny‚ które w pierwszym roku kiełkują i rozwijają liście‚ a w drugim roku kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny wieloletnie⁚ Rośliny‚ które żyją dłużej niż dwa lata.
• Rośliny ozdobne⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich piękno.
• Rośliny użytkowe⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich produkty‚ np. warzywa‚ owoce.
• Rośliny zielne⁚ Rośliny o miękkich łodygach‚ które nie zdrewniają.

S

• Sadzonka⁚ Część rośliny‚ która jest oddzielona od rośliny macierzystej i może być posadzona w nowym miejscu.
• Sadzenie⁚ Umieszczanie sadzonek lub nasion w glebie.
• Saletra amonowa⁚ Nawóz mineralny dostarczający azot.
• Siew⁚ Umieszczanie nasion w glebie.
• Siewka⁚ Młoda roślina wyrosła z nasion.
• Siewnik⁚ Urządzenie służące do siewu nasion.
• Słoneczny⁚ Określający miejsce o dużym nasłonecznieniu.
• Słonecznik⁚ Roślina jednoroczna z rodziny astrowatych‚ znana z dużych‚ żółtych kwiatów.
• Szkodniki⁚ Organizmy‚ które atakują rośliny i powodują szkody.
• Szkółka⁚ Miejsce‚ w którym uprawia się sadzonki.

T

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np; w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien;
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np; w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogród⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.

R

• Radykalny⁚ Określający cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny.
• Radykalny⁚ Określający zmiany w ogrodzie‚ które są znaczące i trwałe.
• Radykalne cięcie⁚ Cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny‚ np. przycinanie pnia drzewa.
• Roślina⁚ Organizm żywy należący do królestwa roślin.
• Rośliny jednoroczne⁚ Rośliny‚ które w ciągu jednego roku kiełkują‚ kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny dwuletnie⁚ Rośliny‚ które w pierwszym roku kiełkują i rozwijają liście‚ a w drugim roku kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny wieloletnie⁚ Rośliny‚ które żyją dłużej niż dwa lata.
• Rośliny ozdobne⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich piękno.
• Rośliny użytkowe⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich produkty‚ np. warzywa‚ owoce.
• Rośliny zielne⁚ Rośliny o miękkich łodygach‚ które nie zdrewniają;

S

• Sadzonka⁚ Część rośliny‚ która jest oddzielona od rośliny macierzystej i może być posadzona w nowym miejscu.
• Sadzenie⁚ Umieszczanie sadzonek lub nasion w glebie.
• Saletra amonowa⁚ Nawóz mineralny dostarczający azot.
• Siew⁚ Umieszczanie nasion w glebie.
• Siewka⁚ Młoda roślina wyrosła z nasion.
• Siewnik⁚ Urządzenie służące do siewu nasion.
• Słoneczny⁚ Określający miejsce o dużym nasłonecznieniu.
• Słonecznik⁚ Roślina jednoroczna z rodziny astrowatych‚ znana z dużych‚ żółtych kwiatów.
• Szkodniki⁚ Organizmy‚ które atakują rośliny i powodują szkody.
• Szkółka⁚ Miejsce‚ w którym uprawia się sadzonki.

T

• Teren⁚ Obszar ziemi‚ np. ogród.
• Teren zielony⁚ Obszar ziemi pokryty roślinnością.
• Tereny podmokłe⁚ Obszary ziemi‚ które są stale lub okresowo zalewane wodą.
• Tkanka⁚ Grupa komórek o podobnej budowie i funkcji.
• Tkanka przewodząca⁚ Tkanka‚ która transportuje wodę i składniki odżywcze w roślinie.
• Tkanka miękiszowa⁚ Tkanka‚ która wypełnia przestrzenie między innymi tkankami.
• Tkanka wzmacniająca⁚ Tkanka‚ która nadaje roślinom wytrzymałość.
• Tlen⁚ Gaz‚ który jest niezbędny do oddychania roślin.
• Tolerancja⁚ Zdolność rośliny do przystosowania się do zmiennych warunków środowiskowych.
• Topienie⁚ Usuwanie wierzchołka pędu‚ np. w celu pobudzenia rośliny do rozkrzewiania się.

U

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogród⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.

R

• Radykalny⁚ Określający cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny.
• Radykalny⁚ Określający zmiany w ogrodzie‚ które są znaczące i trwałe.
• Radykalne cięcie⁚ Cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny‚ np. przycinanie pnia drzewa.
• Roślina⁚ Organizm żywy należący do królestwa roślin.
• Rośliny jednoroczne⁚ Rośliny‚ które w ciągu jednego roku kiełkują‚ kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny dwuletnie⁚ Rośliny‚ które w pierwszym roku kiełkują i rozwijają liście‚ a w drugim roku kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny wieloletnie⁚ Rośliny‚ które żyją dłużej niż dwa lata.
• Rośliny ozdobne⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich piękno.
• Rośliny użytkowe⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich produkty‚ np. warzywa‚ owoce.
• Rośliny zielne⁚ Rośliny o miękkich łodygach‚ które nie zdrewniają.

S

• Sadzonka⁚ Część rośliny‚ która jest oddzielona od rośliny macierzystej i może być posadzona w nowym miejscu.
• Sadzenie⁚ Umieszczanie sadzonek lub nasion w glebie.
• Saletra amonowa⁚ Nawóz mineralny dostarczający azot.
• Siew⁚ Umieszczanie nasion w glebie.
• Siewka⁚ Młoda roślina wyrosła z nasion.
• Siewnik⁚ Urządzenie służące do siewu nasion.
• Słoneczny⁚ Określający miejsce o dużym nasłonecznieniu.
• Słonecznik⁚ Roślina jednoroczna z rodziny astrowatych‚ znana z dużych‚ żółtych kwiatów.
• Szkodniki⁚ Organizmy‚ które atakują rośliny i powodują szkody.
• Szkółka⁚ Miejsce‚ w którym uprawia się sadzonki.

T

• Teren⁚ Obszar ziemi‚ np. ogród.
• Teren zielony⁚ Obszar ziemi pokryty roślinnością.
• Tereny podmokłe⁚ Obszary ziemi‚ które są stale lub okresowo zalewane wodą.
• Tkanka⁚ Grupa komórek o podobnej budowie i funkcji.
• Tkanka przewodząca⁚ Tkanka‚ która transportuje wodę i składniki odżywcze w roślinie.
• Tkanka miękiszowa⁚ Tkanka‚ która wypełnia przestrzenie między innymi tkankami.
• Tkanka wzmacniająca⁚ Tkanka‚ która nadaje roślinom wytrzymałość.
• Tlen⁚ Gaz‚ który jest niezbędny do oddychania roślin.
• Tolerancja⁚ Zdolność rośliny do przystosowania się do zmiennych warunków środowiskowych.
• Topienie⁚ Usuwanie wierzchołka pędu‚ np. w celu pobudzenia rośliny do rozkrzewiania się.

U

• Ukorzenianie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie.
• Ukorzenianie w wodzie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wodzie.
• Ukorzenianie w ziemi⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w ziemi.
• Ukorzenianie w torfie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w torfie.
• Ukorzenianie w perlitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w perlitu.
• Ukorzenianie w wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfowej⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfowej.
• Ukorzenianie w mieszaninie perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników.

W

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogród⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.

R

• Radykalny⁚ Określający cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny.
• Radykalny⁚ Określający zmiany w ogrodzie‚ które są znaczące i trwałe.
• Radykalne cięcie⁚ Cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny‚ np. przycinanie pnia drzewa.
• Roślina⁚ Organizm żywy należący do królestwa roślin;
• Rośliny jednoroczne⁚ Rośliny‚ które w ciągu jednego roku kiełkują‚ kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny dwuletnie⁚ Rośliny‚ które w pierwszym roku kiełkują i rozwijają liście‚ a w drugim roku kwitną‚ owocują i obumierają;
• Rośliny wieloletnie⁚ Rośliny‚ które żyją dłużej niż dwa lata.
• Rośliny ozdobne⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich piękno.
• Rośliny użytkowe⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich produkty‚ np. warzywa‚ owoce.
• Rośliny zielne⁚ Rośliny o miękkich łodygach‚ które nie zdrewniają.

S

• Sadzonka⁚ Część rośliny‚ która jest oddzielona od rośliny macierzystej i może być posadzona w nowym miejscu.
• Sadzenie⁚ Umieszczanie sadzonek lub nasion w glebie.
• Saletra amonowa⁚ Nawóz mineralny dostarczający azot.
• Siew⁚ Umieszczanie nasion w glebie.
• Siewka⁚ Młoda roślina wyrosła z nasion.
• Siewnik⁚ Urządzenie służące do siewu nasion.
• Słoneczny⁚ Określający miejsce o dużym nasłonecznieniu.
• Słonecznik⁚ Roślina jednoroczna z rodziny astrowatych‚ znana z dużych‚ żółtych kwiatów.
• Szkodniki⁚ Organizmy‚ które atakują rośliny i powodują szkody.
• Szkółka⁚ Miejsce‚ w którym uprawia się sadzonki.

T

• Teren⁚ Obszar ziemi‚ np. ogród.
• Teren zielony⁚ Obszar ziemi pokryty roślinnością.
• Tereny podmokłe⁚ Obszary ziemi‚ które są stale lub okresowo zalewane wodą.
• Tkanka⁚ Grupa komórek o podobnej budowie i funkcji.
• Tkanka przewodząca⁚ Tkanka‚ która transportuje wodę i składniki odżywcze w roślinie.
• Tkanka miękiszowa⁚ Tkanka‚ która wypełnia przestrzenie między innymi tkankami.
• Tkanka wzmacniająca⁚ Tkanka‚ która nadaje roślinom wytrzymałość.
• Tlen⁚ Gaz‚ który jest niezbędny do oddychania roślin.
• Tolerancja⁚ Zdolność rośliny do przystosowania się do zmiennych warunków środowiskowych.
• Topienie⁚ Usuwanie wierzchołka pędu‚ np. w celu pobudzenia rośliny do rozkrzewiania się.

U

• Ukorzenianie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie.
• Ukorzenianie w wodzie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wodzie.
• Ukorzenianie w ziemi⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w ziemi.
• Ukorzenianie w torfie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w torfie.
• Ukorzenianie w perlitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w perlitu.
• Ukorzenianie w wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfowej⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfowej.
• Ukorzenianie w mieszaninie perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników.

W

• Wąsy⁚ Pędy boczne‚ które rozwijają się u niektórych roślin‚ np. truskawek‚ i służą do rozmnażania wegetatywnego.
• Wąsy korzeniowe⁚ Cienkie‚ nitkowate korzenie‚ które rosną z głównego korzenia i wchłaniają wodę i składniki odżywcze.
• Wazon⁚ Pojemnik na kwiaty.
• Wegetacja⁚ Okres wzrostu i rozwoju roślin.
• Węgiel⁚ Pierwiastek chemiczny‚ który jest niezbędny do wzrostu roślin.
• Wieloletni⁚ Określający roślinę‚ która żyje dłużej niż dwa lata.
• Wiosenne przycinanie⁚ Cięcie gałęzi wczesną wiosną‚ przed rozpoczęciem wegetacji.
• Wiosenne sadzenie⁚ Sadzenie roślin wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne siewy⁚ Siew nasion wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne prace ogrodowe⁚ Czynności wykonywane w ogrodzie wczesną wiosną‚ np. przycinanie‚ sadzenie‚ siew.

Z

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie;
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogród⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce;
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.

R

• Radykalny⁚ Określający cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny.
• Radykalny⁚ Określający zmiany w ogrodzie‚ które są znaczące i trwałe.
• Radykalne cięcie⁚ Cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny‚ np. przycinanie pnia drzewa.
• Roślina⁚ Organizm żywy należący do królestwa roślin.
• Rośliny jednoroczne⁚ Rośliny‚ które w ciągu jednego roku kiełkują‚ kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny dwuletnie⁚ Rośliny‚ które w pierwszym roku kiełkują i rozwijają liście‚ a w drugim roku kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny wieloletnie⁚ Rośliny‚ które żyją dłużej niż dwa lata.
• Rośliny ozdobne⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich piękno.
• Rośliny użytkowe⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich produkty‚ np. warzywa‚ owoce.
• Rośliny zielne⁚ Rośliny o miękkich łodygach‚ które nie zdrewniają.

S

• Sadzonka⁚ Część rośliny‚ która jest oddzielona od rośliny macierzystej i może być posadzona w nowym miejscu.
• Sadzenie⁚ Umieszczanie sadzonek lub nasion w glebie.
• Saletra amonowa⁚ Nawóz mineralny dostarczający azot.
• Siew⁚ Umieszczanie nasion w glebie.
• Siewka⁚ Młoda roślina wyrosła z nasion.
• Siewnik⁚ Urządzenie służące do siewu nasion.
• Słoneczny⁚ Określający miejsce o dużym nasłonecznieniu.
• Słonecznik⁚ Roślina jednoroczna z rodziny astrowatych‚ znana z dużych‚ żółtych kwiatów.
• Szkodniki⁚ Organizmy‚ które atakują rośliny i powodują szkody.
• Szkółka⁚ Miejsce‚ w którym uprawia się sadzonki.

T

• Teren⁚ Obszar ziemi‚ np. ogród.
• Teren zielony⁚ Obszar ziemi pokryty roślinnością.
• Tereny podmokłe⁚ Obszary ziemi‚ które są stale lub okresowo zalewane wodą.
• Tkanka⁚ Grupa komórek o podobnej budowie i funkcji.
• Tkanka przewodząca⁚ Tkanka‚ która transportuje wodę i składniki odżywcze w roślinie.
• Tkanka miękiszowa⁚ Tkanka‚ która wypełnia przestrzenie między innymi tkankami.
• Tkanka wzmacniająca⁚ Tkanka‚ która nadaje roślinom wytrzymałość;
• Tlen⁚ Gaz‚ który jest niezbędny do oddychania roślin.
• Tolerancja⁚ Zdolność rośliny do przystosowania się do zmiennych warunków środowiskowych.
• Topienie⁚ Usuwanie wierzchołka pędu‚ np. w celu pobudzenia rośliny do rozkrzewiania się.

U

• Ukorzenianie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie.
• Ukorzenianie w wodzie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wodzie.
• Ukorzenianie w ziemi⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w ziemi.
• Ukorzenianie w torfie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w torfie.
• Ukorzenianie w perlitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w perlitu.
• Ukorzenianie w wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfowej⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfowej.
• Ukorzenianie w mieszaninie perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników.

W

• Wąsy⁚ Pędy boczne‚ które rozwijają się u niektórych roślin‚ np. truskawek‚ i służą do rozmnażania wegetatywnego.
• Wąsy korzeniowe⁚ Cienkie‚ nitkowate korzenie‚ które rosną z głównego korzenia i wchłaniają wodę i składniki odżywcze.
• Wazon⁚ Pojemnik na kwiaty.
• Wegetacja⁚ Okres wzrostu i rozwoju roślin.
• Węgiel⁚ Pierwiastek chemiczny‚ który jest niezbędny do wzrostu roślin.
• Wieloletni⁚ Określający roślinę‚ która żyje dłużej niż dwa lata.
• Wiosenne przycinanie⁚ Cięcie gałęzi wczesną wiosną‚ przed rozpoczęciem wegetacji.
• Wiosenne sadzenie⁚ Sadzenie roślin wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne siewy⁚ Siew nasion wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne prace ogrodowe⁚ Czynności wykonywane w ogrodzie wczesną wiosną‚ np. przycinanie‚ sadzenie‚ siew.

Z

• Zagrożenia⁚ Czynniki‚ które mogą zaszkodzić roślinom‚ np. choroby‚ szkodniki‚ niekorzystne warunki środowiskowe.
• Zapylanie⁚ Przenoszenie pyłku z pręcików na słupki kwiatów.
• Zapylacze⁚ Owady‚ ptaki lub inne zwierzęta‚ które przenoszą pyłek.
• Zastosowanie⁚ Sposób wykorzystania roślin‚ np. do celów ozdobnych‚ użytkowych.
• Zbiór⁚ Usuwanie owoców lub innych produktów z roślin.
• Zbiór nasion⁚ Zbieranie nasion z roślin w celu ich rozmnażania.
• Zbiór owoców⁚ Zbieranie owoców z roślin w celu ich spożycia lub przetworzenia.
• Zbiór warzyw⁚ Zbieranie warzyw z roślin w celu ich spożycia lub przetworzenia.
• Zieleń⁚ Roślinność.
• Zielony⁚ Określający roślinę o zielonych liściach.

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę;
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogród⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.

R

• Radykalny⁚ Określający cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny.
• Radykalny⁚ Określający zmiany w ogrodzie‚ które są znaczące i trwałe.
• Radykalne cięcie⁚ Cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny‚ np. przycinanie pnia drzewa.
• Roślina⁚ Organizm żywy należący do królestwa roślin.
• Rośliny jednoroczne⁚ Rośliny‚ które w ciągu jednego roku kiełkują‚ kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny dwuletnie⁚ Rośliny‚ które w pierwszym roku kiełkują i rozwijają liście‚ a w drugim roku kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny wieloletnie⁚ Rośliny‚ które żyją dłużej niż dwa lata.
• Rośliny ozdobne⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich piękno.
• Rośliny użytkowe⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich produkty‚ np. warzywa‚ owoce.
• Rośliny zielne⁚ Rośliny o miękkich łodygach‚ które nie zdrewniają.

S

• Sadzonka⁚ Część rośliny‚ która jest oddzielona od rośliny macierzystej i może być posadzona w nowym miejscu.
• Sadzenie⁚ Umieszczanie sadzonek lub nasion w glebie.
• Saletra amonowa⁚ Nawóz mineralny dostarczający azot.
• Siew⁚ Umieszczanie nasion w glebie.
• Siewka⁚ Młoda roślina wyrosła z nasion.
• Siewnik⁚ Urządzenie służące do siewu nasion.
• Słoneczny⁚ Określający miejsce o dużym nasłonecznieniu.
• Słonecznik⁚ Roślina jednoroczna z rodziny astrowatych‚ znana z dużych‚ żółtych kwiatów.
• Szkodniki⁚ Organizmy‚ które atakują rośliny i powodują szkody.
• Szkółka⁚ Miejsce‚ w którym uprawia się sadzonki.

T

• Teren⁚ Obszar ziemi‚ np. ogród.
• Teren zielony⁚ Obszar ziemi pokryty roślinnością.
• Tereny podmokłe⁚ Obszary ziemi‚ które są stale lub okresowo zalewane wodą.
• Tkanka⁚ Grupa komórek o podobnej budowie i funkcji.
• Tkanka przewodząca⁚ Tkanka‚ która transportuje wodę i składniki odżywcze w roślinie.
• Tkanka miękiszowa⁚ Tkanka‚ która wypełnia przestrzenie między innymi tkankami.
• Tkanka wzmacniająca⁚ Tkanka‚ która nadaje roślinom wytrzymałość.
• Tlen⁚ Gaz‚ który jest niezbędny do oddychania roślin.
• Tolerancja⁚ Zdolność rośliny do przystosowania się do zmiennych warunków środowiskowych.
• Topienie⁚ Usuwanie wierzchołka pędu‚ np. w celu pobudzenia rośliny do rozkrzewiania się.

U

• Ukorzenianie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie.
• Ukorzenianie w wodzie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wodzie.
• Ukorzenianie w ziemi⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w ziemi.
• Ukorzenianie w torfie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w torfie.
• Ukorzenianie w perlitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w perlitu.
• Ukorzenianie w wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfowej⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfowej.
• Ukorzenianie w mieszaninie perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników.

W

• Wąsy⁚ Pędy boczne‚ które rozwijają się u niektórych roślin‚ np. truskawek‚ i służą do rozmnażania wegetatywnego;
• Wąsy korzeniowe⁚ Cienkie‚ nitkowate korzenie‚ które rosną z głównego korzenia i wchłaniają wodę i składniki odżywcze.
• Wazon⁚ Pojemnik na kwiaty.
• Wegetacja⁚ Okres wzrostu i rozwoju roślin.
• Węgiel⁚ Pierwiastek chemiczny‚ który jest niezbędny do wzrostu roślin.
• Wieloletni⁚ Określający roślinę‚ która żyje dłużej niż dwa lata.
• Wiosenne przycinanie⁚ Cięcie gałęzi wczesną wiosną‚ przed rozpoczęciem wegetacji.
• Wiosenne sadzenie⁚ Sadzenie roślin wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne siewy⁚ Siew nasion wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne prace ogrodowe⁚ Czynności wykonywane w ogrodzie wczesną wiosną‚ np. przycinanie‚ sadzenie‚ siew.

Z

• Zagrożenia⁚ Czynniki‚ które mogą zaszkodzić roślinom‚ np. choroby‚ szkodniki‚ niekorzystne warunki środowiskowe.
• Zapylanie⁚ Przenoszenie pyłku z pręcików na słupki kwiatów.
• Zapylacze⁚ Owady‚ ptaki lub inne zwierzęta‚ które przenoszą pyłek.
• Zastosowanie⁚ Sposób wykorzystania roślin‚ np. do celów ozdobnych‚ użytkowych.
• Zbiór⁚ Usuwanie owoców lub innych produktów z roślin.
• Zbiór nasion⁚ Zbieranie nasion z roślin w celu ich rozmnażania.
• Zbiór owoców⁚ Zbieranie owoców z roślin w celu ich spożycia lub przetworzenia.
• Zbiór warzyw⁚ Zbieranie warzyw z roślin w celu ich spożycia lub przetworzenia.
• Zieleń⁚ Roślinność.
• Zielony⁚ Określający roślinę o zielonych liściach.

Prezentowany słownik terminów ogrodniczych stanowi jedynie wstęp do bogatego świata ogrodnictwa. Zachęcamy czytelnika do poszerzania swojej wiedzy o roślinach i ogrodach‚ korzystając z dostępnych źródeł informacji‚ takich jak książki‚ czasopisma i strony internetowe. Nabyta wiedza pozwoli na skuteczne planowanie i realizowanie prac ogrodniczych‚ a także na cieszenie się pięknem i urokiem ogrodu przez cały rok.

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty;
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogród⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.

R

• Radykalny⁚ Określający cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny.
• Radykalny⁚ Określający zmiany w ogrodzie‚ które są znaczące i trwałe.
• Radykalne cięcie⁚ Cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny‚ np. przycinanie pnia drzewa.
• Roślina⁚ Organizm żywy należący do królestwa roślin.
• Rośliny jednoroczne⁚ Rośliny‚ które w ciągu jednego roku kiełkują‚ kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny dwuletnie⁚ Rośliny‚ które w pierwszym roku kiełkują i rozwijają liście‚ a w drugim roku kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny wieloletnie⁚ Rośliny‚ które żyją dłużej niż dwa lata.
• Rośliny ozdobne⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich piękno.
• Rośliny użytkowe⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich produkty‚ np. warzywa‚ owoce.
• Rośliny zielne⁚ Rośliny o miękkich łodygach‚ które nie zdrewniają.

S

• Sadzonka⁚ Część rośliny‚ która jest oddzielona od rośliny macierzystej i może być posadzona w nowym miejscu.
• Sadzenie⁚ Umieszczanie sadzonek lub nasion w glebie.
• Saletra amonowa⁚ Nawóz mineralny dostarczający azot.
• Siew⁚ Umieszczanie nasion w glebie.
• Siewka⁚ Młoda roślina wyrosła z nasion.
• Siewnik⁚ Urządzenie służące do siewu nasion.
• Słoneczny⁚ Określający miejsce o dużym nasłonecznieniu.
• Słonecznik⁚ Roślina jednoroczna z rodziny astrowatych‚ znana z dużych‚ żółtych kwiatów.
• Szkodniki⁚ Organizmy‚ które atakują rośliny i powodują szkody.
• Szkółka⁚ Miejsce‚ w którym uprawia się sadzonki.

T

• Teren⁚ Obszar ziemi‚ np. ogród.
• Teren zielony⁚ Obszar ziemi pokryty roślinnością.
• Tereny podmokłe⁚ Obszary ziemi‚ które są stale lub okresowo zalewane wodą.
• Tkanka⁚ Grupa komórek o podobnej budowie i funkcji.
• Tkanka przewodząca⁚ Tkanka‚ która transportuje wodę i składniki odżywcze w roślinie.
• Tkanka miękiszowa⁚ Tkanka‚ która wypełnia przestrzenie między innymi tkankami.
• Tkanka wzmacniająca⁚ Tkanka‚ która nadaje roślinom wytrzymałość.
• Tlen⁚ Gaz‚ który jest niezbędny do oddychania roślin.
• Tolerancja⁚ Zdolność rośliny do przystosowania się do zmiennych warunków środowiskowych.
• Topienie⁚ Usuwanie wierzchołka pędu‚ np. w celu pobudzenia rośliny do rozkrzewiania się.

U

• Ukorzenianie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie.
• Ukorzenianie w wodzie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wodzie.
• Ukorzenianie w ziemi⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w ziemi.
• Ukorzenianie w torfie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w torfie.
• Ukorzenianie w perlitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w perlitu.
• Ukorzenianie w wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfowej⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfowej.
• Ukorzenianie w mieszaninie perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników.

W

• Wąsy⁚ Pędy boczne‚ które rozwijają się u niektórych roślin‚ np. truskawek‚ i służą do rozmnażania wegetatywnego.
• Wąsy korzeniowe⁚ Cienkie‚ nitkowate korzenie‚ które rosną z głównego korzenia i wchłaniają wodę i składniki odżywcze.
• Wazon⁚ Pojemnik na kwiaty.
• Wegetacja⁚ Okres wzrostu i rozwoju roślin.
• Węgiel⁚ Pierwiastek chemiczny‚ który jest niezbędny do wzrostu roślin.
• Wieloletni⁚ Określający roślinę‚ która żyje dłużej niż dwa lata.
• Wiosenne przycinanie⁚ Cięcie gałęzi wczesną wiosną‚ przed rozpoczęciem wegetacji.
• Wiosenne sadzenie⁚ Sadzenie roślin wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne siewy⁚ Siew nasion wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne prace ogrodowe⁚ Czynności wykonywane w ogrodzie wczesną wiosną‚ np. przycinanie‚ sadzenie‚ siew.

Z

• Zagrożenia⁚ Czynniki‚ które mogą zaszkodzić roślinom‚ np. choroby‚ szkodniki‚ niekorzystne warunki środowiskowe.
• Zapylanie⁚ Przenoszenie pyłku z pręcików na słupki kwiatów.
• Zapylacze⁚ Owady‚ ptaki lub inne zwierzęta‚ które przenoszą pyłek.
• Zastosowanie⁚ Sposób wykorzystania roślin‚ np. do celów ozdobnych‚ użytkowych.
• Zbiór⁚ Usuwanie owoców lub innych produktów z roślin.
• Zbiór nasion⁚ Zbieranie nasion z roślin w celu ich rozmnażania.
• Zbiór owoców⁚ Zbieranie owoców z roślin w celu ich spożycia lub przetworzenia.
• Zbiór warzyw⁚ Zbieranie warzyw z roślin w celu ich spożycia lub przetworzenia.
• Zieleń⁚ Roślinność.
• Zielony⁚ Określający roślinę o zielonych liściach.

Prezentowany słownik terminów ogrodniczych stanowi jedynie wstęp do bogatego świata ogrodnictwa. Zachęcamy czytelnika do poszerzania swojej wiedzy o roślinach i ogrodach‚ korzystając z dostępnych źródeł informacji‚ takich jak książki‚ czasopisma i strony internetowe. Nabyta wiedza pozwoli na skuteczne planowanie i realizowanie prac ogrodniczych‚ a także na cieszenie się pięknem i urokiem ogrodu przez cały rok.

Przygotowując ten słownik‚ staraliśmy się wybrać najważniejsze terminy z zakresu ogrodnictwa. Jednakże świat roślin jest bardzo różnorodny i istnieje wiele innych pojęć‚ które mogą być przydatne w praktyce ogrodniczej. W przypadku potrzeby szczegółowych informacji na temat określonych roślin lub technik ogrodniczych‚ zalecamy skorzystanie z odpowiedniej literatury fachowej lub konsultacji z doświadczonym ogrodnikiem.

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa; Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas;
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np; z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści.
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogród⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.

R

• Radykalny⁚ Określający cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny.
• Radykalny⁚ Określający zmiany w ogrodzie‚ które są znaczące i trwałe.
• Radykalne cięcie⁚ Cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny‚ np. przycinanie pnia drzewa.
• Roślina⁚ Organizm żywy należący do królestwa roślin.
• Rośliny jednoroczne⁚ Rośliny‚ które w ciągu jednego roku kiełkują‚ kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny dwuletnie⁚ Rośliny‚ które w pierwszym roku kiełkują i rozwijają liście‚ a w drugim roku kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny wieloletnie⁚ Rośliny‚ które żyją dłużej niż dwa lata.
• Rośliny ozdobne⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich piękno.
• Rośliny użytkowe⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich produkty‚ np. warzywa‚ owoce.
• Rośliny zielne⁚ Rośliny o miękkich łodygach‚ które nie zdrewniają.

S

• Sadzonka⁚ Część rośliny‚ która jest oddzielona od rośliny macierzystej i może być posadzona w nowym miejscu.
• Sadzenie⁚ Umieszczanie sadzonek lub nasion w glebie.
• Saletra amonowa⁚ Nawóz mineralny dostarczający azot.
• Siew⁚ Umieszczanie nasion w glebie.
• Siewka⁚ Młoda roślina wyrosła z nasion.
• Siewnik⁚ Urządzenie służące do siewu nasion.
• Słoneczny⁚ Określający miejsce o dużym nasłonecznieniu.
• Słonecznik⁚ Roślina jednoroczna z rodziny astrowatych‚ znana z dużych‚ żółtych kwiatów.
• Szkodniki⁚ Organizmy‚ które atakują rośliny i powodują szkody.
• Szkółka⁚ Miejsce‚ w którym uprawia się sadzonki.

T

• Teren⁚ Obszar ziemi‚ np. ogród.
• Teren zielony⁚ Obszar ziemi pokryty roślinnością.
• Tereny podmokłe⁚ Obszary ziemi‚ które są stale lub okresowo zalewane wodą.
• Tkanka⁚ Grupa komórek o podobnej budowie i funkcji.
• Tkanka przewodząca⁚ Tkanka‚ która transportuje wodę i składniki odżywcze w roślinie.
• Tkanka miękiszowa⁚ Tkanka‚ która wypełnia przestrzenie między innymi tkankami.
• Tkanka wzmacniająca⁚ Tkanka‚ która nadaje roślinom wytrzymałość.
• Tlen⁚ Gaz‚ który jest niezbędny do oddychania roślin.
• Tolerancja⁚ Zdolność rośliny do przystosowania się do zmiennych warunków środowiskowych.
• Topienie⁚ Usuwanie wierzchołka pędu‚ np. w celu pobudzenia rośliny do rozkrzewiania się.

U

• Ukorzenianie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie.
• Ukorzenianie w wodzie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wodzie.
• Ukorzenianie w ziemi⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w ziemi.
• Ukorzenianie w torfie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w torfie.
• Ukorzenianie w perlitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w perlitu.
• Ukorzenianie w wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfowej⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfowej.
• Ukorzenianie w mieszaninie perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników.

W

• Wąsy⁚ Pędy boczne‚ które rozwijają się u niektórych roślin‚ np. truskawek‚ i służą do rozmnażania wegetatywnego.
• Wąsy korzeniowe⁚ Cienkie‚ nitkowate korzenie‚ które rosną z głównego korzenia i wchłaniają wodę i składniki odżywcze.
• Wazon⁚ Pojemnik na kwiaty.
• Wegetacja⁚ Okres wzrostu i rozwoju roślin.
• Węgiel⁚ Pierwiastek chemiczny‚ który jest niezbędny do wzrostu roślin.
• Wieloletni⁚ Określający roślinę‚ która żyje dłużej niż dwa lata.
• Wiosenne przycinanie⁚ Cięcie gałęzi wczesną wiosną‚ przed rozpoczęciem wegetacji.
• Wiosenne sadzenie⁚ Sadzenie roślin wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne siewy⁚ Siew nasion wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne prace ogrodowe⁚ Czynności wykonywane w ogrodzie wczesną wiosną‚ np. przycinanie‚ sadzenie‚ siew.

Z

• Zagrożenia⁚ Czynniki‚ które mogą zaszkodzić roślinom‚ np. choroby‚ szkodniki‚ niekorzystne warunki środowiskowe.
• Zapylanie⁚ Przenoszenie pyłku z pręcików na słupki kwiatów.
• Zapylacze⁚ Owady‚ ptaki lub inne zwierzęta‚ które przenoszą pyłek.
• Zastosowanie⁚ Sposób wykorzystania roślin‚ np. do celów ozdobnych‚ użytkowych.
• Zbiór⁚ Usuwanie owoców lub innych produktów z roślin.
• Zbiór nasion⁚ Zbieranie nasion z roślin w celu ich rozmnażania.
• Zbiór owoców⁚ Zbieranie owoców z roślin w celu ich spożycia lub przetworzenia.
• Zbiór warzyw⁚ Zbieranie warzyw z roślin w celu ich spożycia lub przetworzenia.
• Zieleń⁚ Roślinność.
• Zielony⁚ Określający roślinę o zielonych liściach.

Prezentowany słownik terminów ogrodniczych stanowi jedynie wstęp do bogatego świata ogrodnictwa. Zachęcamy czytelnika do poszerzania swojej wiedzy o roślinach i ogrodach‚ korzystając z dostępnych źródeł informacji‚ takich jak książki‚ czasopisma i strony internetowe. Nabyta wiedza pozwoli na skuteczne planowanie i realizowanie prac ogrodniczych‚ a także na cieszenie się pięknem i urokiem ogrodu przez cały rok.

Przygotowując ten słownik‚ staraliśmy się wybrać najważniejsze terminy z zakresu ogrodnictwa. Jednakże świat roślin jest bardzo różnorodny i istnieje wiele innych pojęć‚ które mogą być przydatne w praktyce ogrodniczej. W przypadku potrzeby szczegółowych informacji na temat określonych roślin lub technik ogrodniczych‚ zalecamy skorzystanie z odpowiedniej literatury fachowej lub konsultacji z doświadczonym ogrodnikiem;

• Encyklopedia roślin‚ pod red. M. Sokołowskiego‚ Wydawnictwo Świat Książki‚ Warszawa 2010.
• Ogrodnictwo⁚ Poradnik dla początkujących‚ J. Nowak‚ Wydawnictwo “Nasza Księgarnia”‚ Warszawa 2015.
• Uprawa roślin⁚ Podręcznik dla studentów‚ A. Wójcik‚ Wydawnictwo “Naukowe”‚ Warszawa 2018.

Plan artykułu⁚ Słownik terminów ogrodniczych

Wprowadzenie

Niniejszy słownik terminów ogrodniczych ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi pojęciami używanymi w dziedzinie ogrodnictwa. Znajomość tych terminów jest niezbędna do prawidłowego rozumienia literatury ogrodniczej‚ a także do skutecznego komunikowania się z innymi pasjonatami ogrodnictwa. Słownik zawiera definicje najważniejszych pojęć z zakresu uprawy roślin‚ pielęgnacji ogrodu‚ a także narzędzi i technik ogrodniczych.

Słownik terminów ogrodniczych

A

• Aerenchyma⁚ Tkanka roślinna o dużej ilości przestrzeni powietrznych‚ występująca np. w korzeniach roślin wodnych.
• Agronomia⁚ Nauka zajmująca się uprawą roślin‚ ich wzrostem i rozwojem.
• Aklimatyzacja⁚ Proces przystosowywania roślin do nowych warunków środowiskowych.
• Aleurona⁚ Warstwa białka w ziarnach zbóż.
• Alga⁚ Organizm jednokomórkowy lub wielokomórkowy‚ należący do królestwa protistów.
• Aloes⁚ Rodzaj sukulentów‚ znany z właściwości leczniczych.
• Alternaria⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Antocyjan⁚ Pigment roślinny‚ który nadaje kolor kwiatom‚ owocom i liściom.
• Apikalny⁚ Określający wierzchołkowy punkt wzrostu rośliny.
• Apoplast⁚ System przestrzeni międzykomórkowych w tkankach roślinnych‚ przez który może przepływać woda i rozpuszczone substancje.

B

• Bakteryjne choroby roślin⁚ Choroby roślin wywołane przez bakterie.
• Balans wodny⁚ Równowaga między ilością wody pobranej przez roślinę a ilością wody utraconej przez transpirację.
• Beczka kompostowa⁚ Pojemnik do kompostowania odpadów organicznych.
• Bioherbicyd⁚ Środek chwastobójczy pochodzenia biologicznego.
• Biologiczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na wykorzystaniu naturalnych czynników‚ takich jak owady drapieżne‚ grzyby pasożytnicze.
• Biopestycydy⁚ Środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach.
• Błona komórkowa⁚ Półprzepuszczalna membrana otaczająca komórkę roślinną.
• Błotniak⁚ Roślina wodna lub bagienna.
• Botrytis⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować szarą pleśń na roślinach.
• Bryła korzeniowa⁚ Zbiór korzeni rośliny‚ który pozostaje w stanie nienaruszonym podczas przesadzania.

C

• Cebulka⁚ Podziemny organ spichrzowy‚ który gromadzi substancje odżywcze.
• Celuloza⁚ Główny składnik ściany komórkowej roślin.
• Chlorek potasu⁚ Nawóz mineralny dostarczający potas.
• Chlorofil⁚ Pigment roślinny‚ który pochłania światło słoneczne i umożliwia fotosyntezę.
• Chwast⁚ Roślina rosnąca w miejscu niepożądanym‚ konkurująca z roślinami uprawnymi o światło‚ wodę i składniki odżywcze.
• Cięcie formujące⁚ Cięcie gałęzi w celu nadania roślinie pożądanego kształtu.
• Cięcie odmładzające⁚ Cięcie gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów;
• Cięcie sanitarne⁚ Usuwanie chorych‚ uszkodzonych lub martwych gałęzi.
• Czosnek⁚ Roślina warzywna z rodziny czosnkowych‚ znana z ostrych właściwości smakowych i leczniczych.
• Cykl rozwojowy⁚ Cały okres życia rośliny‚ od kiełkowania nasion do śmierci.

D

• Dąb⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny bukowatych‚ znany z twardych i wytrzymałych drewien.
• Dekoracja⁚ Elementy dekoracyjne w ogrodzie‚ takie jak rzeźby‚ fontanny‚ stawy.
• Dendrologia⁚ Nauka zajmująca się drzewami i krzewami.
• Deszczówka⁚ Woda opadowa zbierana do zbiorników‚ np. beczek.
• Diapauza⁚ Okres spoczynku u owadów‚ np. w zimie.
• Dobór naturalny⁚ Proces‚ w którym osobniki najlepiej przystosowane do środowiska mają większe szanse na przeżycie i rozmnażanie.
• Dobór sztuczny⁚ Proces‚ w którym człowiek wybiera cechy roślin lub zwierząt‚ które chce rozmnażać.
• Domieszka⁚ Dodatek do gleby‚ np. kompost‚ torf.
• Dorastanie⁚ Okres wzrostu rośliny od kiełkowania do osiągnięcia pełnej dojrzałości.
• Drewno⁚ Twarda tkanka tworząca pień i gałęzie drzew.

E

• Ekologiczne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa oparte na ochronie środowiska i zrównoważonym rozwoju.
• Ekosystem⁚ Zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego‚ które są ze sobą powiązane.
• Ekologia⁚ Nauka zajmująca się wzajemnymi relacjami między organizmami a ich środowiskiem.
• Ekspansywny⁚ Określający roślinę szybko się rozprzestrzeniającą.
• Endemiczny⁚ Określający gatunek występujący tylko w określonym regionie.
• Enzymy⁚ Białka‚ które katalizują reakcje chemiczne w organizmach żywych.
• Epifit⁚ Roślina rosnąca na innej roślinie‚ bez pasożytowania.
• Erozja⁚ Proces niszczenia gleby przez wodę‚ wiatr lub inne czynniki.
• Etap wegetacji⁚ Okres wzrostu i rozwoju rośliny.
• Eutrofizacja⁚ Nadmierne wzbogacenie wód w składniki odżywcze‚ prowadzące do nadmiernego rozwoju glonów.

F

• Faza kwitnienia⁚ Okres‚ w którym roślina wytwarza kwiaty.
• Faza spoczynku⁚ Okres‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się‚ np. w zimie.
• Fermentacja⁚ Proces rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy.
• Fikcja⁚ Element dekoracyjny w ogrodzie‚ np. sztuczne skały‚ strumyki.
• Filtr⁚ Urządzenie służące do oczyszczania wody‚ np. z zanieczyszczeń.
• Flora⁚ Ogół gatunków roślin występujących w danym regionie.
• Fotosynteza⁚ Proces‚ w którym rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji glukozy.
• Frakcja⁚ Część gleby o określonym rozmiarze cząsteczek.
• Fungicyd⁚ Środek grzybobójczy.
• Furtka⁚ Małe drzwi w ogrodzeniu.

G

• Gałąź⁚ Boczny pęd rośliny‚ wyrastający z pnia lub innej gałęzi.
• Gałązka⁚ Mała gałąź.
• Gatunek⁚ Grupa osobników‚ które mogą się ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo.
• Gen⁚ Jednostka dziedziczności‚ która koduje cechę.
• Genetyka⁚ Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech.
• Geopora⁚ Rodzaj grzybów‚ które mogą powodować choroby roślin.
• Gleba⁚ Warstwa powierzchniowa skorupy ziemskiej‚ składająca się z minerałów‚ materii organicznej‚ wody i powietrza.
• Gleba kwaśna⁚ Gleba o pH niższym niż 7.
• Gleba zasadowa⁚ Gleba o pH wyższym niż 7.
• Gleba obojętna⁚ Gleba o pH równym 7.

H

• Habitus⁚ Ogólny wygląd rośliny.
• Hektar⁚ Jednostka powierzchni równa 10 000 $m^2$.
• Herbicydy⁚ Środki chwastobójcze.
• Herbata⁚ Napój uzyskiwany z suszonych liści krzewu herbacianego.
• Heterotrof⁚ Organizm‚ który nie jest w stanie samodzielnie produkować pożywienia i musi pobierać je od innych organizmów.
• Hodowla⁚ Proces rozmnażania roślin lub zwierząt w celu uzyskania pożądanych cech.
• Hortensja⁚ Rodzaj krzewów ozdobnych‚ znanych z pięknych kwiatów.
• Hydroponika⁚ Uprawa roślin bez gleby‚ w roztworach wodnych.
• Hybryda⁚ Potomstwo powstałe w wyniku skrzyżowania dwóch różnych gatunków lub odmian.
• Hibernacja⁚ Okres spoczynku u zwierząt‚ np. w zimie.

I

• Igiełki⁚ Sztywne‚ wąskie liście drzew iglastych.
• Indywidualne potrzeby roślin⁚ Specyficzne wymagania poszczególnych gatunków roślin w zakresie światła‚ wody‚ składników odżywczych i temperatury.
• Infekcja⁚ Wniknięcie patogenów do organizmu roślinnego.
• Insekticyd⁚ Środek owadobójczy.
• Intensywne ogrodnictwo⁚ Metody ogrodnictwa‚ które charakteryzują się wysoką wydajnością i dużym nakładem pracy.
• Inwazyjne rośliny⁚ Rośliny obce‚ które szybko się rozprzestrzeniają i stanowią zagrożenie dla rodzimej flory.
• Irygacja⁚ Nawadnianie roślin.
• Izolat⁚ Osobnik rośliny‚ który jest izolowany od innych osobników tego samego gatunku.
• Izolowanie⁚ Oddzielenie roślin od siebie‚ np. w celu zapobieżenia krzyżowaniu się.

J

• Jaskier⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Językowiec⁚ Rodzaj paproci‚ znany z długich‚ wąskich liści.
• Jodła⁚ Rodzaj drzew iglastych‚ znany z gęstych‚ ciemnozielonych igieł.
• Jukka⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znany z długich‚ sztywnych liści i dużych‚ białych kwiatów.

K

• Kaktus⁚ Rodzaj roślin sukulentów‚ znanych z kolców i soczystych łodyg.
• Kalendarz ogrodnika⁚ Harmonogram prac ogrodniczych‚ uwzględniający pory roku i specyficzne potrzeby roślin.
• Kambium⁚ Warstwa komórek w pniu drzewa‚ która odpowiada za przyrost grubości.
• Kanna⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny kannowatych‚ znanych z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Kapusta⁚ Roślina warzywna z rodziny kapustowatych‚ znana z liści;
• Karłowaty⁚ Określający roślinę o niewielkich rozmiarach.
• Kasz⁚ Ziarna zbóż zmielone na mąkę.
• Katalizator⁚ Substancja‚ która przyspiesza reakcję chemiczną‚ nie ulegając sama przemianie.
• Kiełkowanie⁚ Proces‚ w którym nasiona zaczynają rosnąć.
• Klon⁚ Rodzaj drzew liściastych z rodziny klonowatych‚ znany z pięknych liści.

L

• Liście⁚ Główne organy roślinne‚ które odpowiadają za fotosyntezę.
• Liściasty⁚ Określający drzewa lub krzewy‚ które zrzucają liście na zimę.
• Liść⁚ Pojedynczy organ roślinny‚ który rośnie na pędzie.
• Liściochron⁚ Osłona chroniąca liście przed szkodnikami lub chorobami.
• Liściożer⁚ Owad‚ który żywi się liśćmi.
• Liściozbiór⁚ Usuwanie opadłych liści z ogrodu.
• Lilia⁚ Rodzaj roślin cebulowych z rodziny liliowatych‚ znany z pięknych kwiatów.
• Limonka⁚ Owoce cytrusowe‚ znane z kwaśnego smaku.
• Linia⁚ Grupa osobników o wspólnym pochodzeniu‚ np. odmiana.
• Litosfera⁚ Powłoka skalna Ziemi.

M

• Macierzysty⁚ Określający roślinę‚ z której pobrano sadzonkę.
• Mak⁚ Rodzaj roślin zielnych z rodziny makowatych‚ znany z dużych‚ ozdobnych kwiatów.
• Malina⁚ Owoce krzewu malinowego‚ znane z słodkiego smaku.
• Manna⁚ Substancja słodka wydzielana przez niektóre owady‚ np. mszyce.
• Martwica⁚ Obumarcie tkanek roślinnych.
• Materia organiczna⁚ Substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ które ulegają rozkładowi w glebie.
• Mechaniczna ochrona roślin⁚ Metody ochrony roślin oparte na stosowaniu siatek‚ osłon lub innych barier.
• Mikroflora⁚ Ogół mikroorganizmów występujących w glebie.
• Mikroelementy⁚ Składniki odżywcze potrzebne roślinom w niewielkich ilościach‚ np. żelazo‚ mangan.
• Mikoryza⁚ Współżycie grzybów z korzeniami roślin.

N

• Nasiono⁚ Organ rozrodczy roślin okrytonasiennych‚ zawierający zarodek i substancje odżywcze.
• Nawadnianie⁚ Dostarczanie wody do roślin.
• Nawóz⁚ Substancja dostarczająca roślinom składniki odżywcze.
• Nawóz organiczny⁚ Nawóz pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego‚ np. kompost.
• Nawóz mineralny⁚ Nawóz pochodzenia mineralnego‚ np. saletra amonowa.
• Nektary⁚ Słodkie płyny wydzielane przez kwiaty‚ które przyciągają owady zapylające.
• Nerw⁚ Pasmo tkanki przewodzącej w liściu.
• Niezgodność⁚ Brak możliwości krzyżowania się dwóch gatunków lub odmian.
• Niszczenie⁚ Usuwanie roślin‚ np. chwastów.
• Nomenklatura botaniczna⁚ System nadawania nazw roślinom.

O

• Odmiana⁚ Grupa osobników o wspólnych cechach‚ uzyskana w wyniku hodowli.
• Odmładzanie⁚ Usuwanie starych gałęzi w celu pobudzenia rośliny do wzrostu nowych pędów.
• Odporność⁚ Zdolność rośliny do przeciwstawiania się chorobom lub szkodnikom.
• Ogród⁚ Obszar ziemi zagospodarowany pod uprawę roślin lub do celów rekreacyjnych.
• Ogrodnictwo⁚ Dziedzina wiedzy i praktyki zajmująca się uprawą roślin.
• Ogród botaniczny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny z różnych części świata.
• Ogród ozdobny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny ozdobne.
• Ogród warzywny⁚ Ogród‚ w którym uprawiane są rośliny warzywne.
• Okres wegetacji⁚ Czas‚ w którym roślina rośnie i rozwija się.
• Okres spoczynku⁚ Czas‚ w którym roślina nie rośnie i nie rozwija się.

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.

R

• Radykalny⁚ Określający cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny.
• Radykalny⁚ Określający zmiany w ogrodzie‚ które są znaczące i trwałe.
• Radykalne cięcie⁚ Cięcie‚ które usuwa dużą część rośliny‚ np. przycinanie pnia drzewa.
• Roślina⁚ Organizm żywy należący do królestwa roślin.
• Rośliny jednoroczne⁚ Rośliny‚ które w ciągu jednego roku kiełkują‚ kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny dwuletnie⁚ Rośliny‚ które w pierwszym roku kiełkują i rozwijają liście‚ a w drugim roku kwitną‚ owocują i obumierają.
• Rośliny wieloletnie⁚ Rośliny‚ które żyją dłużej niż dwa lata.
• Rośliny ozdobne⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich piękno.
• Rośliny użytkowe⁚ Rośliny uprawiane ze względu na ich produkty‚ np. warzywa‚ owoce.
• Rośliny zielne⁚ Rośliny o miękkich łodygach‚ które nie zdrewniają.

S

• Sadzonka⁚ Część rośliny‚ która jest oddzielona od rośliny macierzystej i może być posadzona w nowym miejscu.
• Sadzenie⁚ Umieszczanie sadzonek lub nasion w glebie.
• Saletra amonowa⁚ Nawóz mineralny dostarczający azot.
• Siew⁚ Umieszczanie nasion w glebie.
• Siewka⁚ Młoda roślina wyrosła z nasion.
• Siewnik⁚ Urządzenie służące do siewu nasion.
• Słoneczny⁚ Określający miejsce o dużym nasłonecznieniu.
• Słonecznik⁚ Roślina jednoroczna z rodziny astrowatych‚ znana z dużych‚ żółtych kwiatów.
• Szkodniki⁚ Organizmy‚ które atakują rośliny i powodują szkody.
• Szkółka⁚ Miejsce‚ w którym uprawia się sadzonki.

T

• Teren⁚ Obszar ziemi‚ np. ogród.
• Teren zielony⁚ Obszar ziemi pokryty roślinnością.
• Tereny podmokłe⁚ Obszary ziemi‚ które są stale lub okresowo zalewane wodą.
• Tkanka⁚ Grupa komórek o podobnej budowie i funkcji.
• Tkanka przewodząca⁚ Tkanka‚ która transportuje wodę i składniki odżywcze w roślinie.
• Tkanka miękiszowa⁚ Tkanka‚ która wypełnia przestrzenie między innymi tkankami.
• Tkanka wzmacniająca⁚ Tkanka‚ która nadaje roślinom wytrzymałość.
• Tlen⁚ Gaz‚ który jest niezbędny do oddychania roślin.
• Tolerancja⁚ Zdolność rośliny do przystosowania się do zmiennych warunków środowiskowych.
• Topienie⁚ Usuwanie wierzchołka pędu‚ np. w celu pobudzenia rośliny do rozkrzewiania się.

U

• Ukorzenianie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie.
• Ukorzenianie w wodzie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wodzie.
• Ukorzenianie w ziemi⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w ziemi.
• Ukorzenianie w torfie⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w torfie.
• Ukorzenianie w perlitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w perlitu.
• Ukorzenianie w wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfowej⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfowej.
• Ukorzenianie w mieszaninie perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu i wermikulitu.
• Ukorzenianie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników⁚ Proces‚ w którym sadzonka rozwija korzenie w mieszaninie torfu‚ perlitu‚ wermikulitu i innych składników.

W

• Wąsy⁚ Pędy boczne‚ które rozwijają się u niektórych roślin‚ np. truskawek‚ i służą do rozmnażania wegetatywnego.
• Wąsy korzeniowe⁚ Cienkie‚ nitkowate korzenie‚ które rosną z głównego korzenia i wchłaniają wodę i składniki odżywcze.
• Wazon⁚ Pojemnik na kwiaty.
• Wegetacja⁚ Okres wzrostu i rozwoju roślin.
• Węgiel⁚ Pierwiastek chemiczny‚ który jest niezbędny do wzrostu roślin.
• Wieloletni⁚ Określający roślinę‚ która żyje dłużej niż dwa lata.
• Wiosenne przycinanie⁚ Cięcie gałęzi wczesną wiosną‚ przed rozpoczęciem wegetacji.
• Wiosenne sadzenie⁚ Sadzenie roślin wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne siewy⁚ Siew nasion wczesną wiosną‚ po ustąpieniu mrozów.
• Wiosenne prace ogrodowe⁚ Czynności wykonywane w ogrodzie wczesną wiosną‚ np. przycinanie‚ sadzenie‚ siew.

Z

• Zagrożenia⁚ Czynniki‚ które mogą zaszkodzić roślinom‚ np. choroby‚ szkodniki‚ niekorzystne warunki środowiskowe.
• Zapylanie⁚ Przenoszenie pyłku z pręcików na słupki kwiatów.
• Zapylacze⁚ Owady‚ ptaki lub inne zwierzęta‚ które przenoszą pyłek.
• Zastosowanie⁚ Sposób wykorzystania roślin‚ np. do celów ozdobnych‚ użytkowych.
• Zbiór⁚ Usuwanie owoców lub innych produktów z roślin.
• Zbiór nasion⁚ Zbieranie nasion z roślin w celu ich rozmnażania.
• Zbiór owoców⁚ Zbieranie owoców z roślin w celu ich spożycia lub przetworzenia.
• Zbiór warzyw⁚ Zbieranie warzyw z roślin w celu ich spożycia lub przetworzenia.
• Zieleń⁚ Roślinność.
• Zielony⁚ Określający roślinę o zielonych liściach.

Zakończenie

Prezentowany słownik terminów ogrodniczych stanowi jedynie wstęp do bogatego świata ogrodnictwa. Zachęcamy czytelnika do poszerzania swojej wiedzy o roślinach i ogrodach‚ korzystając z dostępnych źródeł informacji‚ takich jak książki‚ czasopisma i strony internetowe. Nabyta wiedza pozwoli na skuteczne planowanie i realizowanie prac ogrodniczych‚ a także na cieszenie się pięknem i urokiem ogrodu przez cały rok.

Dodatkowe informacje

Przygotowując ten słownik‚ staraliśmy się wybrać najważniejsze terminy z zakresu ogrodnictwa. Jednakże świat roślin jest bardzo różnorodny i istnieje wiele innych pojęć‚ które mogą być przydatne w praktyce ogrodniczej. W przypadku potrzeby szczegółowych informacji na temat określonych roślin lub technik ogrodniczych‚ zalecamy skorzystanie z odpowiedniej literatury fachowej lub konsultacji z doświadczonym ogrodnikiem.

Bibliografia

• Encyklopedia roślin‚ pod red. M. Sokołowskiego‚ Wydawnictwo Świat Książki‚ Warszawa 2010.
• Ogrodnictwo⁚ Poradnik dla początkujących‚ J. Nowak‚ Wydawnictwo “Nasza Księgarnia”‚ Warszawa 2015.
• Uprawa roślin⁚ Podręcznik dla studentów‚ A. Wójcik‚ Wydawnictwo “Naukowe”‚ Warszawa 2018.

Słownik terminów ogrodniczych ー Page 12

P

• Pachnący⁚ Określający roślinę wydzielającą przyjemny zapach.
• Palik⁚ Pionowy element konstrukcyjny służący do podpierania roślin‚ np. pomidorów.
• Pączek⁚ Mały‚ uśpiony organ rośliny‚ który może rozwinąć się w liść‚ kwiat lub pęd.
• Pękanie⁚ Uszkodzenie kory drzewa lub krzewu‚ które może prowadzić do infekcji.
• Pędy⁚ Części rośliny‚ które rosną z pąków i zawierają liście‚ kwiaty lub owoce.
• Pielęgnacja⁚ Zbiór czynności mających na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin.
• Pielęgnacja gleby⁚ Czynności mające na celu utrzymanie gleby w dobrym stanie‚ np. spulchnianie‚ nawożenie.
• Pielęgnacja roślin⁚ Czynności mające na celu zapewnienie optymalnych warunków wzrostu i rozwoju roślin‚ np. podlewanie‚ nawożenie‚ cięcie.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.
• Pionowy⁚ Określający kierunek wzrostu rośliny w górę.
• Pionowa ściana zieleni⁚ Ściana pokryta roślinami pnącymi.